Jagaraga 15-16 IV 1849. Wojna i pokój na Bali

Wdzisiejszych czasach, gdy wymienia się nazwę wyspy Bali, większość ludzi ma na myśli rajską wyspę zdziewiczą przyrodą icharakterystyczną, starożytną kulturą miejscowych, która od około stu lat jest jednym zpopularnych ośrodków wypoczynkowych zachodniej cywilizacji. Przeciętny obywatel nie zdaje sobie sprawy, że do początku XX wieku Bali było jednym zgłównych miejsc walki zeuropejskim kolonializmem, zwłaszcza holenderskim. Do ostatecznego podboju wyspy potrzeba było ośmiu (!) pełnoskalowych wypraw wojskowych zorganizowanych przez Holendrów wlatach 1846-1908.

Wnikliwy czytelnik może polemizować zautorem co do liczby operacji wojskowych na wyspie, gdyż historycy tradycyjnie mówią tylko osiedmiu wyprawach 1846, 1848, 1849, 1868, 1894, 1906 i1908. Pacyfikacja z1858 roku, która od siedmiu wymienionych wyżej wypraw różni się tylko tym, że trwała kilka dni ijest słabiej udokumentowana we współczesnych relacjach, pozostaje poza sferą badań historyków. Wtej książce skupiamy się na pierwszych pięciu operacjach wojskowych na Bali, które miały miejsce wlatach 1846-1868, ponieważ wszystkie były wojnami hybrydowymi inie miały na celu otwartego podboju wyspy. Bali mocno zakorzeniło się wstrefie wpływów Holenderskich Indii Wschodnich podczas pierwszych pięciu wypraw. Jawny podbój, który miał miejsce na przełomie XIX iXX wieku, to temat na osobne, obszerne opracowanie